Bez odpowiedniego przywództwa wprowadzenie i utrzymanie japońskiej kultury ciągłego doskonalenia – Kaizen w przedsiębiorstwie mija się z celem. Dlatego, aby właściwie kierować działaniami i poprawnie prowadzić zespół jest to niezwykle ważny czynnik w całym procesie.
Czym tak właściwie jest przywództwo? Dla lepszego zrozumienia tego słowa, należy zestawić go z funkcją zarządzania. Zdarza się, że są one niekiedy uznawane za tożsame. Przyjrzyjmy się zatem różnicom.
Przywództwo – jest mocno skoncentrowane na strategii. Odnosi się do wizji biznesowej. Jego zadaniem jest inspirowanie i motywowanie pracowników oraz pomoc przy wypełnianiu codziennych zadań. Wykorzystuje inteligencje emocjonalną, skupiając się głównie na uczuciach.
Zarządzanie – jest z kolei skoncentrowanie na codziennych czynnościach. Swoim zakresem obejmuje zarządzanie działaniami innych osób oraz kontrolowanie wykonywanej pracy. Kierownikiem zostaje często najlepszy pracownik z pewnym poziomem doświadczenia, który awansował w strukturze firmy.
Dobre zdolności przywódcze, bez wspierających zdolności zarządczych, powodują frustrację podczas wdrażania wizji. Ich wzajemne oddziaływanie jest niezwykle ważne dla skuteczności działania. Kierownik bez umiejętności przywódczych będzie ciągle zmagał się z właściwym motywowaniem zespołu i osiąganiem odpowiednich wyników. Zaangażowanie pracowników i kierownictwa jest kluczowe, aby osiągnąć obrany cel, czyli ciągłe doskonalenie. Czynniki te są wymagane na każdym poziomie organizacji.
Dzięki współpracy dobrego przywódcy i zarządzania tworzy się SYNERGIA, która umożliwia sukces we wdrażaniu systemu. Przywództwo napędza ciągłe doskonalenie dzięki takim działaniom jak precyzowanie wizji oraz określenie celów z poziomu strategicznego. Zapewnia odpowiednie wyposażenie w zasoby oraz zwraca uwagę na wsparcie procesu uczenia. Zarządzanie natomiast stabilizuje ciągłe doskonalenie. Dokonuje tego poprzez tworzenie standardów pracy, szkolenie załogi, precyzowanie procesów oraz wsparcie pracowników na każdym etapie zmiany.
Ze względu na poziom doświadczenia podwładnych oraz charakter otoczenia można wyróżnić trzy podstawowe style przywódcze. W przypadku, gdy mamy do czynienia z niedoświadczonymi pracownikami, a otoczenie naszej pracy nie jest stabilne, lecz szybko zmieniające się lub dotyka go kryzys, stosowany jest styl autorytatywny. W tym wypadku lider i przywódca jest wizjonerem, który pokazuje pracownikom, jak ich praca i zaangażowanie wpływają na rozwój firmy. Uświadamia ludziom dlaczego tak ważne są zadania, które wykonują. Autorytatywny styl pozwala nadać kierunek działania i skierować uwagę pracowników w kierunku świeżej wizji.
Kolejnym stylem przywództwa jest styl partycypacyjny. Jest on możliwy do wykorzystania przy kompetentnych i doświadczonych pracownikach, w otoczeniu dążącym do stabilizacji. Pracownicy są w nim zachęcani przez lidera do współuczestnictwa w zarządzaniu firmą. Ich zdanie jest ważne i brane pod uwagę podczas podejmowania decyzji. Podnosi poziom zaangażowania pracowników oraz ich poczucie wartości i realnego wkładu w działania przedsiębiorstwa.
Ostatnim stylem przywództwa jest styl delegacyjny. Stosuje się go podczas współpracy z pracownikami, którzy są ekspertami w swojej dziedzinie w stabilnym otoczeniu pracy. Polega na jasnym delegowaniu obowiązków i uprawnień, pozostawiając swobodę w doborze metod i sposobów rozwiązania zleconego zadania. Działanie lidera ogranicza się do sporadycznych kontroli.
Przywództwo jest czynnikiem sukcesu w kierunku budowania stałej zmiany w otoczeniu i kulturze działania. Jakie cechy przywódcze powinny być utożsamiane z liderem Lean? Są to m.in.:
- Zdolność analitycznego myślenia i rozwiązywania problemów,
- Wiedza na temat metodyki Lean,
- Czynne wsparcie wysiłków zespołu,
- Niezadowolenie ze stanu obecnego, zorientowanie na działanie,
- Bycie agentem zmian,
- Decyzyjność,
- Uznanie problemu i wdrażanie rozwiązania,
- Komunikatywność,
- Silne cechy interpersonalne
Lider ma szczególną rolę w funkcjonowaniu firmy. Wspiera on wszystkich pracowników w trzech kluczowych aspektach: określa kierunek działania, daje przykład oraz promuje zmiany. Nadanie konkretnego kierunku polega na stworzeniu świadomości problemu, wygenerowaniu chęci zmiany oraz naszkicowaniu jasnego obrazu pożądanego stanu przyszłego.
Bycie przykładem dla innych może dokonywać się poprzez kształtowanie kultury i chęci zmiany. Lider powinien stać się przykładem poprzez zmianę samego siebie. Ważne jest docenienie i uznanie nowych zachowań i schematów pracy. Dobrym pomysłem jest także uzgodnienie celów dokumentujących zmiany.
Lider powinien zarówno promować zmiany jak i je umożliwiać. Powinien motywować pracowników, dbać o ich zrozumienie potrzeby zmiany oraz korzyści płynące z ciągłego doskonalenia. Ciągły przykład, idący z góry, pozytywnie wpływa na kreowanie szczerej chęci zmian u podwładnych. Ostatnim zadaniem jest zapewnienie możliwości, chodzi tu o wszystkie potrzebne zasoby, takie jak: czas, narzędzia, dostęp do wiedzy.
Poznaj kurs Lean Lider, dzięki któremu zbudujesz efektywny zespół oraz nauczysz się kluczowych umiejętności miękkich. Umiejętności, które zyskasz to:
- Stosowanie 6 kroków na drodze do budowania skutecznego zespołu zorientowanego na osiąganie konkretnych rezultatów
- Wykorzystanie chcecklisty 10 kroków do organizacji zwięzłych oraz skutecznych spotkań, które przełożą się na konkretne działania do wykonania
- Rozpoznawanie 5 kluczowych dysfunkcji w pracy zespołowej oraz umiejętne ich rozwiązywanie
Zobacz też inne artykuły związane z filozofią Kaizen:
3. Kaizen – japońska filozofia ciągłego doskonalenia
5. Metoda Kaizen – System Zarządzania
9. Kurs Kaizen