Podstawowe informacje o metodzie Kanban
Metoda Kanban – jest to opracowana metoda wizualnego zarządzania produkcją według zasad Lean Manufacturing (więcej na ten temat w artykule Lean Manufacturing oraz w naszym kursie Intro to Lean – Wprowadzenie do Lean) określająca co, kiedy i w jakiej ilości należy produkować. Różni się od tradycyjnych metod zarządzania produkcją w kilku ważnych aspektach. Podczas tradycyjnego procesu produkcji harmonogram dostarczany jest indywidualnie i każdy proces produkowany jest zgodnie z tym harmonogramem. Metoda taka sygnalizuje także braki półwyrobów i wyrobów gotowych, które muszą zostać uzupełnione zgodnie z zasadą Just in time.
Tablica kanbanowa
Jest jednym z prostszych narzędzi metody produkcji. Tablica kanbanowa składa się z trzech kolumn. Pierwsza kolumna to tak zwana kolumna „To do”, czyli są to zadania czekające na realizacje. Kolejna kolumna – „Doing”, to zadania które właśnie trwają, ktoś je wykonują ale nie są jeszcze ukończone, natomiast trzecia, czyli zadania „Done” to takie zadania, które zostały już ukończone.
Typy Kanbanów
Rozróżniamy kilka rodzajów Kanbanów:
· Kanban produkcyjny – stosowany jest do uruchamiania kolejnych partii, elementów kanban.
· Kanban sygnalizacyjny – używany do przekazywania wielonakładowych zleceń wyprodukowania elementów tworzonych seryjnie lub partiami.
· Kanban transportowy – stosowany jest do sterowania zmianą lokalizacji partii elementów. Kanban transportowy umieszczany jest na pojemniku, który potem jest wycofywany do miejsca, w którym dany element jest produkowany.
· Kanban dostawcy – umożliwia sygnalizowanie potrzeb pobrania części od zewnętrznych dostawców. Istotnym punktem takiego kanbanu jest cykl kanban, który informuje dostawcę, jak często powinien on dostarczać dane części.
· Kanban tymczasowy – jest to metoda przeważnie przystępująca do procesu sterowania produkcją oraz zliczania kart co miesiąc.
· Kanban trójkątny – wykorzystuje się go do procesu wymagającego czasochłonnych przezbrojeń, kiedy czas cyklu produkcyjnego jest mniejszy od czasu taktu. Najważniejszą daną jest tu rozmiar produkowanej partii oraz ustalona wartość liczbowa punktu uruchamiającego proces.
Co to jest metoda Kanban?
Metoda Kanbana – na początku podczas powstawania metody Kanban były stosowane karty wielokrotnego użytku. Karty te były umieszczane w pojemnikach, czyli osoba, która zużyła ostatnią część zdejmowała kartę i umieszczała ją na tablicy. Podczas stosowania metody kanbana osoba odpowiedzialna za produkcje dostawałam informacje, że może przystąpić do tworzenia danego elementu. Obecnie w metodzie kanban stosowane są formularze, które wypełniane są w odpowiedniej kolejności.
Celem metody Kanban jest dążenie do żadnych braków, żadnych zapasów, żadnych opóźnień, żadnych kolejek, żadnych bezczynności, żadnych zbędnych czynności i kontroli, żadnych zbędnych przemieszczeń.
Co powinno się znaleźć na karcie Kanbana?
Na Karcie Kanbana powinny znaleźć się informacje na temat produkowanego wyrobu, takie jak:
· Indeks, czyli kod wyrobu
· Nazwa wyrobu
· Adres – czyli lokalizacja danego produktu np. magazyn, sklep
· Liczba sztuk do wyprodukowania
· Liczba kart, które obecnie są w obiegu, aby łatwiej można było sprawdzić ich ilość.
Karty kanban mogą przybierać różne formy, ale jedne z najczęściej spotykanych kształtów to kartka papieru lub karta plastikowa w formacie A4 lub A5.
Zasady stosowania kart kanban
Każdy z uczestników ma przypisaną konkretną rolę. Odbiorca ma za zadanie przetworzyć taką samą ilość elementów, jaka widnieje na karcie kanban, a dostawca powinien dostarczyć taką samą ilość elementów, jaką ma zapisaną na karcie kanban. Należy pamiętać, że żaden element nie może być przekazywany pomiędzy stanowiskami bez użycia karty kanban.
Karta kanban używana jest do każdego elementu przetwarzanego w ramach systemu. Elementy wadliwe albo niewłaściwe nie są przekazywane do dalszej produkcji lub wysyłane do klienta. Obowiązujące limity na każdym etapie są powoli i stopniowo obniżane po to, aby można było zredukować zapasy i identyfikować nieefektywności w przestrzeni produkcyjnej.
Wielkość partii jest najczęściej pokazywana przy użyciu trzech kolorów:
· Zielony (neutralny)
· Żółty (alarmujący)
· Czerwony (fatalny, zły)
System Kanban
System Kanban we współczesnych czasach jest systemem zinformatyzowanym. Jest to duża poprawa dla systemu kanban w temacie czasu planowania, ale także jakości produkcji. Wszelkie informacje na temat produkcji zapisane są w systemie na serwerze lub dysku. System Kanban zawiera także kod kreskowy (kod QR), dzięki któremu zyskujemy dodatkowe informacje na temat partii, produktu.
Ryzyko wprowadzenia metody Kanban na rynek jest duże, natomiast na przykładzie Toyoty, która dzięki temu narzędziu osiągnęła zadowalające efekty, takie jak np. wzrost produkcji o 30% czy redukcję braków o 90%, metoda ta może być opłacalna.
To właśnie w dzisiejszych czasach tablica kanban czy to w wersji elektronicznej czy zwykłej, fizycznej ma duże znaczenie w produkcji samochodów hybrydowych czy elektrycznych, ponieważ pojawią się tablice kanban do których stopniowo dokładane są kolumny związane z testowaniem, czyli na tablicy widnieją zadania, które są w trakcie realizacji, będą realizowane lub zostały ukończone. Na przykład, gdy mamy temat prezentacji czy jakieś wystąpienia, na tablicy widnieją kroki, które musimy podczas niego wykonać, np. napisanie przemówienia, przygotowanie produktu do prezentacji, przygotowanie materiałów, które będą wyświetlane podczas prezentacji, wystąpienia.
Wady i ograniczenia metody Kanban
Kanban to system, który wymaga zaangażowania od wszystkich pracowników, co może skutkować problemami w krajach innych niż Chiny i Japonia, które bezsprzecznie są jednymi z największych producentów towarów dzięki dużemu zaangażowaniu grupowemu.
Co to jest audyt Kanban?
Audyt kanban opiera się na systematycznym kontrolowaniu działania systemu, ocenie przydatności stosowanych detali do dalszej produkcji, a także kontrolowaniu, czy nie zaginęła żadna karta. Podczas audytu kanban w uzasadnionych przypadkach istnieje możliwość zmiany liczby kart lub wielkości partii produkcyjnej.
Podsumowanie
Podsumowując, metoda Kanban wykorzystywana jest najczęściej podczas procesu produkcyjnego, gdzie występują grupy z małą liczbą osób albo tam, gdzie mamy problemy z zarządzaniem daną grupą np. na magazynie.
Wraz z rozwojem technologii, metoda Kanban będzie ulegała coraz większemu zinformatyzowaniu, co sprawi, że stanie się jednym z niezastąpionych systemów zarządzania produkcją na świecie.
O autorze
