Wprowadzenie

 

Wskaźnik OEE (Overall Equipment Effectiveness) to kluczowy miernik efektywności maszyn i linii produkcyjnych. Firmy, które poprawnie monitorują i optymalizują wskaźnik całkowitej efektywności, mogą zwiększyć swoją wydajność nawet o 30%. Jednak wiele przedsiębiorstw popełnia błędy w jego obliczaniu, co prowadzi do błędnych decyzji operacyjnych i marnotrawstwa zasobów. W tym artykule przyjrzymy się najczęstszym problemom związanym z rachunkiem OEE oraz omówimy sposoby na ich eliminację, aby uzyskać rzetelne dane i realne możliwości poprawy wydajności.

Czym jest wskaźnik OEE?

 

Wskaźnik OEE to kluczowy parametr stosowany w zakładach produkcyjnych do oceny efektywności operacyjnej maszyn. Monitorowanie wskaźnika OEE pozwala na identyfikację strat i podejmowanie działań optymalizacyjnych w celu zwiększenia efektywności procesu produkcyjnego. Wskaźnik OEE należy do podstawowych narzędzi stosowanych w Lean Manufacturing oraz TPM (Total Productive Maintenance) do ciągłego doskonalenia wydajności procesów.

 

Jest to jeden z kluczowych wskaźników efektywności produkcji (KPI), który mierzy, jak efektywnie wykorzystywane są maszyny i zasoby w procesie wytwarzania. Obliczanie OEE pozwala na dokładną analizę efektywności poszczególnych etapów produkcji i szybkie reagowanie na potencjalne problemy.

Z czego składa się wskaźnik OEE?

Składowe wskaźnika OEE

Wskaźnik OEE składa się z trzech głównych komponentów:

  • Dostępność maszyn – określa, jak długo maszyny są dostępne do pracy w stosunku do zaplanowanego czasu produkcji. Wysoka dostępność oznacza minimalizację nieplanowanych przestojów i awarii.
  • Wydajność maszyn – wskazuje, czy maszyny pracują z optymalną prędkością, minimalizując straty wynikające z obniżonej efektywności procesu produkcyjnego.
  • Jakość produkcji – mierzy ilość wyrobów spełniających wymagania jakościowe w stosunku do całkowitej produkcji. Jeśli poziom braków jest wysoki, wynik wskaźnika OEE ulega obniżeniu.

Analizowanie wskaźników OEE pozwala określić, które z tych elementów generują największe straty i wymagają optymalizacji.

 

Jak obliczyć OEE?

Wzór obliczeniowy OEE

Obliczenie wskaźnika OEE odbywa się według poniższego wzoru:

Wyliczany wskaźnik OEE pozwala na bieżące monitorowanie i analizowanie efektywności produkcji oraz podejmowanie działań optymalizacyjnych w celu zwiększenia poziomu efektywności operacyjnej maszyn.

Przykład:

  • Dostępność – 90%
  • Wydajność – 85%
  • Jakość – 95%

Wynik wskaźnika OEE: OEE = 90% × 85% × 95% = 72,7%.

Najczęstsze błędy w obliczaniu OEE

 

Niepełne zbieranie danych

Jednym z kluczowych błędów w monitorowaniu wskaźnika OEE jest nieuwzględnianie wszystkich danych związanych z czasem pracy maszyn. Nieprecyzyjnie raportowane przestoje, brak rejestracji mikroprzestojów oraz błędy w klasyfikacji strat prowadzą do niewłaściwego określenia rzeczywistej wartości OEE.

 

Błędne określenie dostępności maszyn

Wielu operatorów błędnie przyjmuje, że maszyna jest dostępna do pracy przez cały czas, gdy formalnie powinna działać. W rzeczywistości nieplanowane przestoje, awarie i przezbrojenia wpływają na rzeczywisty wskaźnik dostępności. Precyzyjne raportowanie tych elementów jest kluczowe dla poprawnego rachunku OEE.

 

Zawyżona wartość wskaźnika wydajności

Wydajność maszyn produkcyjnych jest często przeceniana poprzez przyjmowanie teoretycznej maksymalnej prędkości produkcji jako wartości odniesienia. W rzeczywistości maszyny często pracują z mniejszą prędkością, co wpływa na obniżenie faktycznej wartości wskaźnika OEE.

Jak poprawić OEE?

 

Aby zwiększyć wskaźnik OEE, warto skupić się na kilku kluczowych działaniach:

  • Poprawa wskaźnika dostępności – wdrożenie systemów prewencyjnego utrzymania ruchu.
  • Optymalizacja wydajności – analiza wydajności procesów produkcyjnych i eliminacja mikroprzestojów.
  • Zwiększenie jakości – monitorowanie defektów i wdrażanie systemów kontroli jakości w czasie rzeczywistym.

Monitorowanie OEE i automatyzacja analizy

 

Wykorzystanie wskaźnika OEE w procesach produkcyjnych wymaga regularnego monitorowania i analizowania wyników. Systemy MES (Manufacturing Execution System) pozwalają na automatyczne raportowanie oraz integrację z systemami zarządzania produkcją. Dzięki wskaźnikowi OEE firmy mogą podejmować lepsze decyzje operacyjne i poprawiać efektywność maszyn.

 

Jakie są korzyści z monitorowania OEE?

 

Monitorowanie wskaźnika OEE prowadzi do szeregu korzyści dla zakładu produkcyjnego:

  • Optymalizacja wykorzystania maszyn i eliminacja strat.
  • Zwiększenie efektywności procesu produkcyjnego poprzez redukcję przestojów.
  • Lepsza kontrola nad jakością produkcji i minimalizacja wadliwych produktów.
  • Ułatwienie zarządzania procesami produkcyjnymi dzięki dostępowi do rzetelnych danych.

Wskaźnik OEE – podsumowanie

Wskaźnik OEE jest jednym z kluczowych narzędzi stosowanych w zakładach produkcyjnych do oceny efektywności operacyjnej. Właściwe analizowanie wskaźników OEE pozwala na identyfikację strat i wdrażanie skutecznych działań poprawiających wyniki produkcyjne. Regularne monitorowanie i obliczanie OEE w połączeniu z automatyzacją procesów raportowania stanowi fundament dla optymalizacji produkcji oraz poprawy całkowitej efektywności wyposażenia.

 

Jakie daje korzyści? Wykorzystanie systemu OEE pozwala na precyzyjne określenie poziomu wydajności produkcji, poprawę jakości i lepsze zarządzanie czasem operacyjnym maszyn. Wdrażając odpowiednie działania optymalizacyjne, zakład produkcyjny może zwiększyć efektywność i konkurencyjność na rynku.

🎉 PREMIERA KURSU: WSKAŹNIKI OEE, MTTR, MTBF WG NORMY IATF! 🎉

  • Naucz się poprawnie obliczać i analizować wskaźniki efektywności
  • Dowiedz się, jak unikać najczęstszych błędów w monitorowaniu OEE
  • Wdrażaj skuteczne strategie optymalizacji w swoim zakładzie produkcyjnym

ZAPISZ SIĘ NA KURS

O autorze

Krzysztof Pawłowski

Krzysztof Pawłowski

Partner zarządzający, konsultant

Jako specjalista w zakresie Lean realizuje projekty mające na celu poprawę efektywności działań firm. Z powodzeniem stosuje narzędzia Lean w branżach produkcyjnych m.in przetwórstwa metali, tworzyw sztucznych, okiennej i poligraficznej. Jest absolwentem Akademii Górniczo – Hutniczej. Uzyskał tytuł Magistra Inżyniera na kierunku Zarządzanie i Inżynieria Produkcji. Od momentu ukończenia studiów stosował zdobytą wiedzę teoretyczną w praktyce, najpierw jako konsultant wewnętrzny, a obecnie – zewnętrzny. W myśl ciągłego doskonalenia nieustannie poszerza swoją wiedzę i szuka nowych wyzwań.