Diagram Pareto

Autorem słynnej zasady 20/80, 80 20, bądź też zasady Pareto jest Vilfredo Pareto – ekonomista i socjolog o włosko-francuskich korzeniach. Swoją teorię oparł o spostrzeżenie, iż 20% przyczyn, powoduje 80% skutków. Takie zjawiska mogą występować zarówno w codziennym życiu, jak i w wyszczególnionych obszarach przedsiębiorstw, przejawiając się w sprzedaży, gospodarce magazynowej, organizacji procesów produkcyjnych, utrzymaniu maszyn, czy kontroli jakości. Sprawę rozjaśni kilka przykładów:

• 20% ubrań nosimy przez 80% czasu,
• 20% klientów przynosi 80% przychodów ze sprzedaży,
• 20% materiałów generuje 80% powierzchni magazynowej,
• 20% reklamacji generuje 80% kosztów,

Analiza danych zgodnie z zasadą Pareto umożliwia hierarchizację czynników wpływających na badane zagadnienie. Nadanie ważności przyczynom wywołującym skutek, przedstawione w formie graficznej, pozwala na intuicyjne i czytelne zobrazowanie sytuacji. Biorąc na tapet zarządzanie jakością uporządkowanie danych pozwala na odnalezienie kluczowych czynników które mają wpływ na liczbę występujących defektów i niezgodności, a co za tym idzie generowanie kosztów. Po dokonaniu selekcji możliwe jest ustalenie planu działań korygujących i naprawczych, które pozwolą zminimalizować czynniki o największej częstotliwości występowania.

Jak przeprowadzić analizę Pareto?

Niezawodnym narzędziem do wykonania analizy oraz jej graficznej prezentacji jest MS Excel. Intuicyjne i nieskomplikowane działanie wymaga jednak odpowiedniego przygotowania oraz postępowania zgodnie ze schematem:

• Określ ramy czasowe prowadzonej analizy

To punkt wyjścia, aby rzetelnie przeprowadzić analizę. Jeżeli zamierzasz wykonywać ją regularnie, ustalenie granic czasowych pozwoli Ci wyeliminować dublowanie się danych, a także pokaże realny trend zmian.

• Przygotuj dane

Zbierz dane odnoszące się przyczyn występowania badanego przez Ciebie zjawiska, bądź problemu (np.: wady występujące w produktach wytwarzanych w miejscu produkcji, dane wydajności maszyn, grupy produktów przynoszące największy przychód). Ustal ilość kategorii przyczyn, a także ilość (częstotliwość) ich wystąpienia, a następnie zapisz je w tabeli arkusza.

• Posortuj dane

Uporządkuj dane w kolejności od rosnących do malejących. W MS Excel wystarczy, że skorzystasz z polecenia sortowania.

• Ustal udziały procentowe poszczególnych przyczyn

Dla każdej kategorii przyczyn oblicz w kolejnej kolumnie udział procentowy. Pamiętaj, że procent każdej pozycji musisz wyliczyć względem całkowitej ilości wystąpień czynników.

• Diagram Pareto prawie na ukończeniu – Określ skumulowane udziały

W kolejnej kolumnie uzupełnij skumulowany udział. Oznacza to, że sukcesywnie dodając procent poszczególnych pozycji ostatni wynik będzie stanowił 100%.

• Określ 20% kluczowych przyczyn

Na podstawie kolumny ze skumulowanym udziałem znajdź pozycję zbliżoną wartości 80%. Ta kategoria oraz przyczyny znajdujące się powyżej to Twoje kluczowe czynniki, które należy poddać analizie.

• Zwizualizuj wyniki

Diagram Pareto wykonasz tworząc wykres słupkowy, łącząc kategorie przyczyn, a także posortowane dane odnośnie ich występowania. Dodatkowo, możesz nanieść tzw.: Krzywą Lorenza, która ukaże krzywą skumulowanych udziałów (wskazując jak odczytać zasadę 80 20). Stąd też bierze się bardzo popularne określenie: Diagram Pareto Lorenza – które łączy formę diagramu słupkowego z wspomnianą krzywą.

• Zbierz wnioski

Znając kluczowe przyczyn problemu możesz wraz z zespołem ustalić podczas burzy mózgów plan działań, które pozwolą na zminimalizowanie negatywnego wpływu czynników. Oczywiście dane mogą pozwolić Ci również na wyłonienie informacji o tym, w jakim kierunku kreować strategię marketingową, aby zwiększyć sprzedaż wąskiej, najbardziej korzystnej grupy produktowej. Chcąc wyciągnąć spójną konkluzję Diagram Pareto pozwoli na wyłonienie wniosków z różnorodnych zagadnień i danych, które poddasz analizie.

Sprawdź szczegółowy plan kursu i rozpracuj założenia koncepcji Just in Time na części pierwsze.

Czy warto tworzyć Diagram Pareto?

Odpowiedź wydaje się oczywista! W razie wątpliwości zwróć uwagę na kilka aspektów, które pomaga rozstrzygnąć zasada Pareto:

• Diagram jest prosty i intuicyjny w obsłudze,
• Obszar zastosowania jest dowolny,
• Wyniki są jasne i czytelne.

Jeżeli zastanawiasz się jakie inne narzędzia oprócz Diagramu Pareto pozwolą Ci na analizę danych, szczególnie w obszarze zarządzania jakością, sprawdź program kursu online Kierownik Jakości

Sprawdź program kursu Kierownik Jakości