Autorem słynnej zasady 20/80, 80 20, bądź też zasady Pareto jest Vilfredo Pareto – ekonomista i socjolog o włosko-francuskich korzeniach. Swoją teorię oparł o spostrzeżenie, iż 20% przyczyn, powoduje 80% skutków. Takie zjawiska mogą występować zarówno w codziennym życiu, jak i w wyszczególnionych obszarach przedsiębiorstw, przejawiając się w sprzedaży, gospodarce magazynowej, organizacji procesów produkcyjnych, utrzymaniu maszyn, czy kontroli jakości. Sprawę rozjaśni kilka przykładów:
- 20% ubrań nosimy przez 80% czasu,
- 20% klientów przynosi 80% przychodów ze sprzedaży,
- 20% materiałów generuje 80% powierzchni magazynowej,
- 20% reklamacji generuje 80% kosztów,
Analiza danych zgodnie z zasadą Pareto umożliwia hierarchizację czynników wpływających na badane zagadnienie. Nadanie ważności przyczynom wywołującym skutek, przedstawione w formie graficznej, pozwala na intuicyjne i czytelne zobrazowanie sytuacji. Biorąc na tapet zarządzanie jakością uporządkowanie danych pozwala na odnalezienie kluczowych czynników które mają wpływ na liczbę występujących defektów i niezgodności, a co za tym idzie generowanie kosztów. Po dokonaniu selekcji możliwe jest ustalenie planu działań korygujących i naprawczych, które pozwolą zminimalizować czynniki o największej częstotliwości występowania.
Jak przeprowadzić analizę Pareto?
Niezawodnym narzędziem do wykonania analizy oraz jej graficznej prezentacji jest MS Excel. Intuicyjne i nieskomplikowane działanie wymaga jednak odpowiedniego przygotowania oraz postępowania zgodnie ze schematem:
- Określ ramy czasowe prowadzonej analizy
To punkt wyjścia, aby rzetelnie przeprowadzić analizę. Jeżeli zamierzasz wykonywać ją regularnie, ustalenie granic czasowych pozwoli Ci wyeliminować dublowanie się danych, a także pokaże realny trend zmian.
- Przygotuj dane
Zbierz dane odnoszące się przyczyn występowania badanego przez Ciebie zjawiska, bądź problemu (np.: wady występujące w produktach wytwarzanych w miejscu produkcji, dane wydajności maszyn, grupy produktów przynoszące największy przychód). Ustal ilość kategorii przyczyn, a także ilość (częstotliwość) ich wystąpienia, a następnie zapisz je w tabeli arkusza.
- Posortuj dane
Uporządkuj dane w kolejności od rosnących do malejących. W MS Excel wystarczy, że skorzystasz z polecenia sortowania.
- Ustal udziały procentowe poszczególnych przyczyn
Dla każdej kategorii przyczyn oblicz w kolejnej kolumnie udział procentowy. Pamiętaj, że procent każdej pozycji musisz wyliczyć względem całkowitej ilości wystąpień czynników.
- Diagram Pareto prawie na ukończeniu – Określ skumulowane udziały
W kolejnej kolumnie uzupełnij skumulowany udział. Oznacza to, że sukcesywnie dodając procent poszczególnych pozycji ostatni wynik będzie stanowił 100%.
- Określ 20% kluczowych przyczyn
Na podstawie kolumny ze skumulowanym udziałem znajdź pozycję zbliżoną wartości 80%. Ta kategoria oraz przyczyny znajdujące się powyżej to Twoje kluczowe czynniki, które należy poddać analizie.
- Zwizualizuj wyniki
Diagram Pareto wykonasz tworząc wykres słupkowy, łącząc kategorie przyczyn, a także posortowane dane odnośnie ich występowania. Dodatkowo, możesz nanieść tzw.: Krzywą Lorenza, która ukaże krzywą skumulowanych udziałów (wskazując jak odczytać zasadę 80 20). Stąd też bierze się bardzo popularne określenie: Diagram Pareto Lorenza – które łączy formę diagramu słupkowego z wspomnianą krzywą.
- Zbierz wnioski
Znając kluczowe przyczyn problemu możesz wraz z zespołem ustalić podczas burzy mózgów plan działań, które pozwolą na zminimalizowanie negatywnego wpływu czynników. Oczywiście dane mogą pozwolić Ci również na wyłonienie informacji o tym, w jakim kierunku kreować strategię marketingową, aby zwiększyć sprzedaż wąskiej, najbardziej korzystnej grupy produktowej. Chcąc wyciągnąć spójną konkluzję Diagram Pareto pozwoli na wyłonienie wniosków z różnorodnych zagadnień i danych, które poddasz analizie.
Sprawdź szczegółowy plan kursu i rozpracuj założenia koncepcji Just in Time na części pierwsze.
Pobierz Diagram Pareto Lorenza oraz
plik do analizy źródłowej przyczyn niezgodności (RCA)
Uporządkuj i zbadaj zebrane wcześniej dane oraz wykorzystaj metodę analizy przyczyn źródłowych podczas rozwiązywania problemów.
Po zapisie do newslettera otrzymasz dostęp do pełnej wersji pliku. Pamiętaj, aby potwierdzić zapis, to konieczny krok.
hbspt.forms.create({ | ![]()
|
Czy warto tworzyć Diagram Pareto?
Odpowiedź wydaje się oczywista! W razie wątpliwości zwróć uwagę na kilka aspektów, które pomaga rozstrzygnąć zasada Pareto:
- Diagram jest prosty i intuicyjny w obsłudze,
- Obszar zastosowania jest dowolny,
- Wyniki są jasne i czytelne.
Jeżeli zastanawiasz się jakie inne narzędzia oprócz Diagramu Pareto pozwolą Ci na analizę danych, szczególnie w obszarze zarządzania jakością, sprawdź program kursu online Kierownik Jakości
Sprawdź program kursu Kierownik Jakości